Το ψυχιατρικό σύμπτωμα

Πολλές φορές, στα ψυχιατρικά περιστατικά, ερχόμαστε αντιμέτωποι με  συμπτώματα που είναι αρκετά δυσφορικά και που δύνανται να αναστείλουν τη λειτουργικότητα του ατόμου σε μεγάλο βαθμό. Το πρώτο που συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να επιθυμούμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα να εξαφανιστούν αυτές οι εκδηλώσεις και να επιστρέψουμε στον πρότερο τρόπο συμπεριφοράς, σκέψης και συναισθήματος.

Όμως το σύμπτωμα είναι εκεί για κάποιο λόγο. Πάντα μεταφέρει μηνύματα και πάντα εχει κάτι σπουδαίο να πει. Η γλώσσα όμως που χρησιμοποιεί είναι αρκετά δυσνόητη και κρυπτογραφημένη. Εκτός αυτού, επειδή συχνά επιφέρει αρκετές εκπτώσεις στη λειτουργικότητα του ατόμου, το δυσκολεύει ακόμα πιο πολύ να μπορέσει να διακρίνει το νόημα πίσω από τα συναισθήματα που βιώνει.

Ας δούμε πως μπορεί να σχηματιστεί ένα σύμπτωμα.

Ένα παιδί επιθυμεί την εγγύτητα, τη σύνδεση με το γονιό αλλά βλέπει ότι ένας γονιός είναι αδύναμος, απόμακρος, τιμωρητικός, απόντας κλπ, για να μπορέσει να προστατεύσει τον εαυτό του από το δύσκολο συναίσθημα της απόρριψης και να συντηρηθεί η ομοιόσταση του ψυχισμού του, θα πρέπει να βρει μια στρατηγική. Πράγματι, ασυνείδητα απορρίπτει την σύνδεση και μαθαίνει να χρησιμοποιεί τη στρατηγική της αποσύνδεσης. Όμως δεν ξέρει ότι με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να καταστείλει το επίπονο συναίσθημα, αλλά ταυτόχρονα ακυρώνει και την ζωτική επιθυμία συνεξάρτησης. Επιπλεον, αυτή η αποσύνδεση δεν γίνεται μόνο σε σχέση με τους άλλους, αλλά και με τον ίδιο τον εαυτό. Με αλλά λόγια το άτομο, δεν γνωρίζει πλέον ούτε το ίδιο τις ανάγκες του.

Συν τοις άλλοις, αυτές οι στρατηγικές μπορεί να είναι χρήσιμες για κάποια χρόνια, οπού το παιδί εξαρτάται από τον φροντιστή του, όμως έρχεται κάποια στιγμή στη ζωή του ατόμου (συχνά ενηλικίωση) οπού αυτά τα χάρτινα τεχνάσματα αρχίζουν να καταρρέουν. Και αυτό γιατί μαζί με το δύσκολο συναίσθημα που έχει αποκρύπτει, αποκρύπτεται και ο αληθινός εαυτός που σύντομα θα πασχίσει να έρθει στην επιφάνεια και να μιλήσει. Και οπού δεν μιλάει το στόμα, μιλάει το σώμα μέσω διάφορων κλινικών συμπτωμάτων όπως αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές συναισθήματος κ.α.

Άρα το σύμπτωμα είναι εκεί για να διαμαρτυρηθεί και να μας δείξει ότι δεν ειμαστε συγχρονισμένοι  με τον αληθινό εαυτό. Μπορεί η γλώσσα που μιλάει κάποιες φορές να είναι σκληρή, αλλά είναι ένας τρόπος να  μας τραβήξει από το μανίκι για να στραφούμε προς τα μέσα μας και να ανακαλύψουμε το αληθινό μας δυναμικό που προκειμένου να επιβιώσει από δύσκολες ψυχόσυναισθηματικές καταστάσεις, αντισταθμίστηκε με κάτι εικονικό.

Σχεδόν όμως πάντα στη ζωή μας οι κρίσεις έρχονται για να διορθώσουν καταστάσεις.  Για να μπορέσουμε να τις μεταφράσουμε και να τις μεταφέρουμε από το ασυνείδητο φόντο στο συνειδητό κομμάτι της νόησης, χρειάζεται να μιλήσουμε στην γλώσσα τους, κάτι που γίνεται ψυχοθεραπευτικά.

Στην ψυχοθεραπεία βρίσκεται το ασφαλές περιβάλλον που δεν μπόρεσε το άτομο να βιώσει στα πρώιμα χρόνια της ζωή του και που είναι η αφετηρία πρώτα απ’ όλα για την κατανόηση του εαυτού και υστέρα για την ανάπτυξη της αυτογνωσίας, την διαχείριση των δυσλειτουργικών μοτίβων συμπεριφοράς και τον επαναπροσδιορισμό της σχέσης με τους άλλους αλλά και τον πραγματικό εαυτό.

Εν κατακλείδι όταν το άτομο καταφέρει να μην παρασυρθεί από την δυσκολία που επιφέρει το σύμπτωμα αλλά να το κατανοήσει ως ένα μέσω για την υγιή επανένωση με τον αληθινό εαυτό τότε γίνεται μια ανεκτίμητη ευκαιρία. Όχι μόνο για να απελευθερωθεί από τα επιβιωτικά πρότυπα, πεποιθήσεις και ψυχολογικά βάρη που αναγκαστικά φορτώθηκε καθώς γνώρισε με μη κατάλληλο τρόπο τον κόσμο, αλλά  και να μπορέσει να βιώσει το πλήρες και το αληθινό δυναμικό του.